بایگانی‌های عامل بیماری اسکیزوفرنی - کلینیک روانشناسی و نوروفیدبک درمانی آرام

عامل بیماری اسکیزوفرنی

ما در طول زندگی بارها با اصطلاح اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی مواجه شده ایم. بسیاری اوقات خودمان به دیگران برچسب چنین بیماری زده ایم یا دیگران به شوخی یا جدی به ما برچسب زده اند. اما اسکیزوفرنی چیست؟ آیا ممکن است ما یا افراد خانواده مان یا کودکانمان دچار چنین عارضه ای که نسبتا نیز شایع است شده باشیم؟ در ادامه مطلب سایت کلینیک آرام، نکات مهمی درباره عامل بیماری اسکیزوفرنی و درمان آن ارائه خواهد شد.

اسکیزوفرنی چیست؟

این عارضه یک اختلال روانی است که در حدود یک صدم افراد به آن مبتلا می شوند. این بیماری در میان مردان و زنان به یک اندازه شایع و در جوامع شهری و به خصوص بین گروههای اقلیت بیشتر مشاهده شده است. بیشتر در سنین 15 تا 35 سالگی مشاهده شده و قبل از سن 15 سالگی بسیار نادر است اما در هر سنی پس از آن می تواند رخ می دهد. شیزوفرنی جزو ده بیماری اول در دنیا است. و طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۲۱ میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مبتلا هستند.

اسکیزوفرنی چه تاثیری بر زندگی می گذارد؟

فرایند این بیماری به طور میانگین 6 ماه به طول می انجامد. این بیماری باعث یک سری ناتوانی ها و کاهش اعتماد به نفس فرد می شود. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است دیگر قادر به انجام کار یا تحصیل نباشند که همین موضوع بیمار را درون گرا یا دچار خشم ناگهانی می کند.

علائم اسکیزوفرنی

علائم اسکیزوفرنی به سه دسته بزرگ تقسیم می‌شوند:

• نشانه‌های مثبت
• نشانه‌های منفی
• نشانه‌های شناختی

نشانه های مثبت

این تجربیات متداول ترین علایم اسکیزوفرنی هستند ولی در دیگر اختلالات روانی هم می توانند حضور داشته باشند.

توهم

به تجربیات حسی که بدون وجود محرک بیرونی رخ می‌دهند توهمات می‌گویند. این توهمات در هر یک از پنج حس بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی یا لامسه می‌توانند بروز کنند. صداها یا توهمات شنیداری نیز شایع‌ترین نوع توهمات در این عارضه هستند.

هذیان

در شرایطی که ما هیچ شکی نداریم که دیگران اعتقاداتمان را اشتباه، عجیب یا غیر واقعی می دانند اما بازهم به آن مورد خاص که می تواند شدیداً غیرواقعی باشد اعتقاد راسخ داریم. آنان نمی توانند در مورد این موضوع با ما بحث کنند. اگر دیگر افراد از ما در مورد دلایلمان بپرسند، این دلایل برای آنان بی معنی است و یا اینکه ما نمی توانیم توضیح دهیم و فقط می‌گوییم «می دانم که چنین است».

اختلالات تفکر

نمونه های غیرعادی فکر کردن که یک شکل آن «تفکر آشفته» نام دارد جزو اختلالات تفکر محسوب می شوند. وضعیتی که در آن فرد در ترتیب دادن به افکارش یا برقرار کردن رابطه‌ منطقی بین آنها، مشکل دارد.

اختلالات حرکت

فردی که اختلال حرکت دارد، ممکن است یک سری حرکات خاص را به دفعات تکرار کند. یا مثلا دچار بهت میشود.

نشانه های منفی

این علایم کمتر از نشانه های مثبت نمود دارند. علاقه به هرچیزی در شما از بین می رود. عدم تمرکز و عدم توانایی از خارج شدن از خانه و ارتباط با جامعه و انجام کار و فعالیت، ناتوانی در تمیزی و پاکیزگی به ویژه در پاکیزه نگاه داشتن لباس، ناراحتی از ایجاد ارتباط و سخن گفتن با دیگران از دیگر علائم منفی هستند.

نشانه‌های شناختی

این علائم برای بعضی از افراد نامحسوس است اما برای دیگران شدیدتر و بیماران ممکن است تغییراتی را در حافظه یا جنبه‌های دیگری از تفکرشان مشاهده کنند. ضعف در توانایی درک اطلاعات و استفاده از آن‌ها، اختلال در تمرکز و توجه و اختلال در حافظه‌ی فعال از دیگر نمونه های این علائم شناختی می باشند.

عوامل مختلف موثری در بروز بیماری اسکیزوفرنی

این بیماری دارای عوامل موثری مختلفی است ک در ادامه به چند مورد مهم آن می پردازیم:

وراثت

با توجه به تحقیقات انجام شده می توان دریافت که بیماری اسکیزوفرنی یک بیماری مورثی است و انتقال آن از نسلی به نسل دیگر انجام می شود. در حالت کلی احتمال ابتلا به این بیماری در افرادی که خویشاوندان درجه یک آن ها مبتلا هستند، بیشتر است. همچنین احتمالا بروز این بیماری در دو قلوها نسبت به سایر افراد 40 تا 70 درصد بیشتر است.

اما لازم است بدانید که عامل وراثت نمی تواند توجیه 100 درصدی برای این بیماری باشد. با توجه به آمارگیری های انجام شده بیشتر از 60 درصد افرادی که به این بیماری مبتلا هستند سابقه همچین بیماری ای در خانواده خود نداشته اند. این بیماری دارای عوارض مختلفی مانند ابتلا به عفونت های ویروسی، سوء تغذیه در دوران جنینی، مشکلات هنگام تولد و تحمل شرایط سخت است.

عوامل بیماری زا

تحقیقات نشان داده است که ابتلا به عفونت های ویروسی می تواند باعث بروز بیماری اسکیزوفرنی شود. با توجه به نتیجه بررسی ها می توان گفت که شرایط زندگی تاثیر بسزایی در بروز این بیماری دارد. به طور مثال:

• میزان احتمال بروز به این بیماری در افرادی که در فصل زمستان متولد شده اند بیشتر است.
• میزان احتمال بروز این بیماری در افرادی که در خانواده های پرجمعیت به دنیا آمده اند بیشتر است.
• احتمال بروز این بیماری در کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری به بیماری هایی نظیر سرخک، آبله مرغان و … مبتلا شوند، بیشتر است.

زمان تولد

پژوهشگران و محققان بر این باورند که مشکلات حین تولد می تواند در بروز این بیماری بسیار تاثیر گذار باشد. کودکانی که در تولدشان دچار مشکل می شوند میزان کمی اکسیژن به مغزشان می رسد. همین موضوع باعث ایجاد اختلال در سیستم عصبی مغزی نوزاد می شود. همچنین عواملی مانند مدت وضع حمل، خونریزی در دوران باردای می تواند در بروز این بیماری موثر باشد.

عوامل روانی

تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن در شرایط سخت می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را در فرد بالا ببرد. با توجه به بررسی های انجام شده مشخص شده است که لب های قدامی مغز در این بیماری بیشتر درگیر می شود.

داروهای خیابانی و الکل

تحقیقات نشان داده است که برخی داروهای خیابانی احتمال ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی را در فرد افزایش می دهد. برخی از این داروها عبارتند از اکستازی، LSD، کراک و آمفتامین ها. اما این داروهای عامل 100 درصدی این بیماری نیستند. مصرف این داروها برای مدت طولانی می تواند بیماری های خطرناکی از جمله اسکیزوفرنی را در فرد نمایان کند.

عدم تعادل مواد شیمیایی در مغز

بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که عدم تعادل میزان ماده دوپامین در مغر می تواند باعث بروز بیماری اسکیزوفرنی شود. دوپامین به عنوان یک انتقال دهنده عصبی در مغز شناخته شده استوکمبود این ماده می تواند احتمال بروز این بیماری را در فرد افزایش دهد.

محرومیت های دوران بچگی

شواهدی وجود دارد که اثبات کرده است اختلالات ذهنی، تجربیات محرومیت و تجاوز در دوران کودکی امکان ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی را در فرد بالا می برد.

جالب است بدانید که برای کم کردن آسیب پذیری سیستم اعصاب بیماران می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• مصرف مرتب دارو
• رفتار حمایت گونه خانواده
• انتظار واقع بینانه از بیمار
• کاهش استرس
• کنترل علائم هشدار دهنده

عوامل زیست محیطی بیماری اسکیزوفرنی

لازم است بدانید که زندگی در شهر و بلوغ میزان ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. این بیماری دارای برخی عوامل زیست محیطی است که عبارتند از:

• تبعیض نژادی
• بیکاری
• مصرف مواد
• وجود اختلال در خانواده
• انزوای اجتماعی
• سوء استفاده بدنی, جنسی و عاطفی
• کمبود شرایط مسکن
• مشاهده خشونت والدین
• مهاجرت اگر تحت سختی های جامعه باشد.

عوارض بیماری اسکیزوفرنی

این بیماری مانند سایر بیماری ها دارای عوارض مخصوص خود است که مهم ترین آن ها عبارتند از:

• توهماتی که در اثر این بیماری در فرد به وجود می آید می تواند باعث بروز اضطراب شدید در بیمار شود.
• افرادی که به این بیماری مبتلا هستند امکان بروز رفتارهای پرخاشگرانه در آن ها زیاد است.

اسکیزوفرنی در سنین مختلف

اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی شایع‌ترین سن ابتلا به اسکیزوفرنی است و پس از ۴۵ سالگی احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی غیرعادی است. به ندرت در کودکان دیده می‌شود اما باز هم ممکن است پیش بیاید و یک روانشناس کودک و نوجوان باتجربه و متخصص به سادگی می تواند بروز چنین عارضه ای را تشخیص داده و به درمان آن اقدام کند.

درمان اسکیزوفرنی

اگر شما یا نزدیکانتان برای اولین بار علایم اسکیزوفرنی را دارید می توانید با مراجعه به کلینیک روانشناسی آرام و مشاوره با متخصص روانشناسی استفاده از دارو را زیر نظر پزشک شروع کنید.

شما ممکن است نیازی به بستری شدن در بیمارستان نداشته باشید اما بایستی به روانپزشک و یک گروه روانپزشکی درمانگاهی به ویژه در یک کلینیک روانشناسی مراجعه کنید. کمک ها و مراقبت های لازم توسط تیم روانپزشکان در خانه انجام می شود. حتی در صورتی که مجبور به بستری شدن در بیمارستان باشید تنها برای چند هفته است و بقیه درمان در خانه انجام می گیرد. استفاده از دارو می تواند اکثر علایم آزاردهنده بیماری را برطرف سازد. اما پاسخ کاملی نخواهد بود. با این وجود برای شروع قدم بسیار مهمی است که استفاده از بقیه روش ها را ممکن می سازد. کمک های دوستان و خانواده، درمان روانشناختی و خدماتی مانند مراقبت در خانه نیز بسیار مهم است.

در حالت کلی بیماری اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن می باشد که ممکن است با گذشت زمان خفیف تر شود. اگر بیمار تحت درمان و شرایط مطلوب قرار گیرد امکان برگشت آن به زندگی عادی وجود دارد. علاوه بر درمان عوامل دیگری مانند روابط اجتماعی حمایت کننده، فعالیت های روزانه پر محتوا، عادت های سالم غذا خوردن و خواب خوب بر بهبودی این بیماری موثر است.

مقالات مرتبط:

درمان افسردگی با نوروفیدبک

نشانه های اختلال شخصیت

مشکلات جنسی و نحوه درمان آن