وسواس فکری در کودکان وضعیتی است که در آن کودک دچار اضطراب میشود، این مشکل در کودکان بسیاری بروز پیدا میکند. این نوع اختلال به صورت افکار ناخواسته و به صورت ترس ظاهر خواهد شد. این اختلال عملکرد کودک را به طور ناخواسته دچار ایراد می کند و مشکلاتی را برای کودک به وجود می آورد. در این مقاله بیشتر به این موضوع می پردازیم.
علت وسواس فکری کودکان
علل دقیق وسواس در کودکان به طور کامل شناخته نشده است، اما چندین عامل ممکن است در بروز آنها نقش داشته باشد:
- عوامل عصبی: تحقیقات نشان می دهد که تفاوت در ساختار و عملکرد مغز ممکن است در ایجاد وسواس نقش داشته باشد.
- استعداد ژنتیکی: ممکن است یک مولفه ژنتیکی وجود داشته باشد، زیرا وسواس می تواند در خانواده ها وجود داشته باشد یا در کودکانی با نشانگرهای ژنتیکی خاص شایع تر باشد.
- تأثیرات محیطی: رویدادهای استرس زا یا آسیب زا، اختلالات در روال یا تغییرات اساسی در زندگی می تواند وسواس را در کودکان تحریک یا تشدید کند.
- عوامل روانشناختی: برخی از کودکان ممکن است از وسواس به عنوان مکانیسمی برای مقابله با اضطراب یا برای به دست آوردن حس کنترل در زندگی خود استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: نوروفیدبک در کودکان
اثرات وسواس بر کودکان
وسواس می تواند از طریق مختلف بر کودکان تاثیر بگذارد و بر رشد اجتماعی، عاطفی و تحصیلی آنها تاثیر بگذارد:
- انزوای اجتماعی: کودکان با وسواسهای شدید ممکن است در برقراری ارتباط با همسالان که علایق آنها را به اشتراک نمیگذارند، دچار مشکل شوند و این منجر به انزوای اجتماعی شود.
- ناراحتی عاطفی: عدم توانایی در تحقق تمایلات وسواسی یا اختلال در روالها میتواند باعث ناراحتی و اضطراب قابل توجهی در کودکان شود.
- عملکرد تحصیلی: وسواس گاهی اوقات می تواند در توانایی کودک برای تمرکز بر روی کار مدرسه یا شرکت در فعالیت های کلاسی اختلال ایجاد کند.
- تحرکات خانوادگی: وسواس همچنین می تواند بر زندگی خانوادگی تأثیر بگذارد و فعالیت های روزانه را مختل کند.
حمایت از کودکی که با وسواس فکری دسته پنجه نرم می کند
حمایت موثر از کودکان دارای وسواس، ترکیبی از درک، صبر و مداخله مناسب است:
✅ داشتن یک روال: روالهای ثابت میتوانند برای کودکانی که وسواس دارند، احساس امنیت و قابلیت پیشبینی ایجاد کند. با کودک همکاری کنید تا روالهای متوازنی را تعیین کنید که ضمن سازگاری با علایقشان، انعطافپذیری را نیز در نظر بگیرد.
✅ تشویق به فعالیت جدید: فعالیتها و علایق جدیدی را معرفی کنید تا به گسترش تمرکز کودک و کاهش شدت وسواس آنها در طول زمان کمک کند.
✅ کمک گرفتن از رواشناس کودک: در مواردی که وسواس بهطور قابلتوجهی در زندگی روزمره اختلال ایجاد میکند یا باعث ناراحتی میشود، حتما با رواشناس کودک در این مورد مشورت داشته باشید.
✅ تقویت مهارتهای اجتماعی: تعاملات اجتماعی و فعالیتهایی را که ارتباط و همکاری با همسالان را تقویت میکند، تشویق کنید. این میتواند به اجتماعی شدن کودک کمک کند.
✅ نظارت بر وسواسی بودن کودک: به طور مداوم تاثیر وسواس بر سلامت کودک را کنترل کنید و در صورت نیاز استراتژیهایی را به کار بگیرید.
بیشتر بخوانید: درمان اضطراب کودک با نوروفیدبک
نتیجهگیری
وسواس در کودکان پدیدهای پیچیده است که نیازمند درک و حمایت از سوی مراقبین است. با شناختن علل، اثرات و واکنشهای مناسب به وسواسهای دوران کودکی، مراقبین میتوانند نقش مهمی در کمک به کودکان برای مدیریت این تمرکزهای شدید به شیوهای سالم و سازنده ایفا کنند. از طریق صبر، همدلی و مداخلات هدفمند، کودکان میتوانند بر وسواسهای خود غلبه کنند و در عین حال به رشد و شکوفایی در تمام جنبههای زندگی خود ادامه دهند.
سوالات متداول
OCD در کودکان چقدر شایع است؟
OCD حدود 1 تا 2 درصد از کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. این اختلال می تواند در دوران کودکی یا نوجوانی شروع شود و در صورت عدم درمان، تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا می کند.
OCD در کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص معمولاً بر اساس ارزیابی بالینی کامل، از جمله صحبت با کودک و والدین و مشاهده رفتار کودک.